ΣΧΟΛΙΚΗ ΠΑΡΑΒΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ...

«Άγρια» ξεκίνησε η νέα σχολική χρονιά 

Αυξάνονται θεαματικά τα κρούσματα σχολικής βίας και οι συμμορίες ανηλίκων. 

Ο Σεπτέμβριος, ο πρώτος μήνας της νέας σχολικής περιόδου, ήταν γεμάτος από ειδήσεις που κάνουν την ελληνική κοινωνία να ανησυχεί: Συμμορίες ανηλίκων που κλέβουν και χτυπούν όχι μόνο συνομηλίκους τους, αλλά και μεγαλύτερους –κυρίως υπερήλικους-, σχολική βία, σωματική και λεκτική, καβγάδες μεταξύ ομάδων παιδιών.

Είναι λογικό σε μια κοινωνία που βρίσκεται υπό τεράστια πίεση να εμφανίζονται εκρηκτικά φαινόμενα βίας ανάμεσα στα παιδιά. Το γενικότερο κλίμα οδήγησε τον υφυπουργό Παιδείας κ. Θεόδωρο Παπαθεοδώρου να ανακοινώσει, την Τρίτη που μας πέρασε, την σύσταση ενός παρατηρητηρίου συστηματικής μελέτης και παρακολούθησης του φαινομένου της σχολικής βίας, με σκοπό την παιδαγωγική αντιμετώπισή του.

Τα πιο βίαια συμβάντα ως τώρα

Τα φαινόμενα της βίας των ανηλίκων μαθητών δεν γνωρίζουν από γεωγραφία. Έχουν σημειωθεί σε ολόκληρη την Ελλάδα στις λίγες ημέρες που είναι ανοιχτά τα σχολεία και προκαλούν ανησυχίες για αύξησή τους καθώς προχωράει η σχολική χρονιά.

Στην Πάτρα, ένας ηλικιωμένος άντρας περπαρούσε αμέριμνος επί της οδού Κανάρη που είναι από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της πόλης, όταν τον πλησίασαν τέσσερις ανήλικοι. Με αστραπιαίες κινήσεις, ένα από τα παιδιά έβαλε το χέρι στην τσέπη του άντρα και άρπαξε 150 ευρώ. Οι τέσσερις πιτσιρικάδες έφυγαν τρέχοντας, αλλά ένας διερχόμενος κατάφερε και έπιασε έναν από αυτούς και τον παρέδωσε σε άντρες της ομάδας Δίας που πέρασαν λίγο αργότερα από τον δρόμο. Το περιστατικό αυτό συνέβη την περασμένη Τρίτη.

Στη Λαμία, πάλι, υπάρχει μια οργανωμένη συμμορία από τσιγγάνους 12 ως 14 ετών που κάνουν διάφορα «χτυπήματα» όλο το μήνα. Η συνήθης τους τακτική είναι να παρακολουθούν διάφορες επιχειρήσεις που εδρεύουν σε ισόγεια κτήρια και να περιμένουν την κατάλληλη στιγμή, δηλαδή όταν μέσα θα μείνει μόνος κάποιος ηλικιωμένος υπάλληλος ή κάποια γυναίκα. Τότε, εισέρχονται κάνοντας θόρυβο και προκαλώντας πανικό και προσπαθούν να αρπάξουν ό,τι βρουν εκτεθειμένο, πριν εξαφανιστούν τρέχοντας.

Παρόμοια τακτική ακολουθούσε και συμμορία που εξαρθρώθηκε στις αρχές του μήνα στην Γλυφάδα. Από τα έξι της μέλη, τα τρία ήταν ανήλικα, ενώ τα υπόλοιπα είχαν ηλικίες 19, 22 και 25 ετών. Συνήθως επιτίθεντο σε ηλικιωμένες γυναίκες από τις οποίες αποσπούσαν τσάντες και πορτοφόλια, ακόμη και τους χρυσούς τους σταυρούς ή άλλα κοσμήματα, όταν τις εντόπιζαν κάπου μόνες.

Βία για τη βία

Η βία των ανηλίκων, όμως, δεν περιορίζεται σε συμμορίες που προσπαθούν να κλέψουν. Τις περισσότερες φορές είναι βία για την βία, μια μορφή εκτόνωσης που προκαλεί πολλά προβλήματα. Στα Χανιά, για παράδειγμα, μια ομάδα νεαρών στις αρχές του μήνα προκάλεσε φθορές σε μια παιδική χαρά. Όταν οι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν, οι ανήλικοι όχι μόνο δεν σταμάτησαν, αλλά τους επιτέθηκαν με πέτρες. Ένας γείτονας προσπάθησε να επέμβει και έπεσε θύμα άγριου ξυλοδαρμού, με αποτέλεσμα να διακομιστεί στο νοσοκομείο.

Μια άλλη ομάδα ανηλίκων σε ένα γειτονικό χωριό, μπήκε στο παλιό σχολείο και έβαλε φωτιά, με αποτέλεσμα να καταστραφεί σχεδόν ολοκληρωτικά το κτήριο και να κινδυνέψει να καεί το γειτονικό άλσος!

Και, βέβαια, είναι άπειρες οι περιπτώσεις όπου η οργή των ανηλίκων έχει για θύματα συμμαθητές τους. Το bullying –σωματικό ή λεκτικό- είναι ένα φαινόμενο που λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις και στα ελληνικά σχολεία, γι' αυτό και ο Υφυπουργός Παιδείας προσπαθεί να λάβει μέτρα.

Πού οφείλεται η σχολική παραβατικότητα

Σύμφωνα με έρευνες οι οικογένειες των νεαρών παραβατών έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Συνήθως πρόκειται για οικογένειες φτωχές που όμως συνδυάζουν και δύο ακόμη στοιχεία: Κάποιο μέλος της οικογένειας είχε στο παρελθόν μπλεξίματα με το νόμο και, το σημαντικότερο, οι γονείς δεν δείχνουν την απαιτούμενη προσοχή στα παιδιά. Έτσι, το μέλος – εγκληματίας, γίνεται πρότυπο για τον ανήλικο που στη συνέχεια προχωρά στη σύσταση μιας «συμμορίας» στο σχολείο, που τον βοηθά να ξεπεράσει τα κοινωνικά και τα ψυχολογικά του προβλήματα.

Οι παραβατικές παρέες των ανηλίκων είναι συνήθως πολυμελείς και αποτελούνται συνήθως από άτομα του ιδίου φύλου. Τα μέλη της τους γνωρίζονται κυρίως από το σχολείο. Στην συμμορία μετέχουν συνήθως για να βρουν φίλους και σπάνια υπάρχει κάποιο μέλος που παίζει τον ρόλο του «αρχηγού».