ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΑΝΑ 1955

Το "σπίτι του Κεμάλ", ήταν η αιτία να ξεκληριστεί ο ελληνισμός της Πόλης

 

3 Σεπτεμβρίου 1955 Θεσσαλονικη

Η γυναίκα του Τούρκου Προξένου στην Θεσσαλονίκη καλεί έναν Έλληνα φωτογράφο και του ζητάει να φωτογραφήσει τον περίβολο του Προξενείου, το οποίο στεγάζεται δίπλα σε παλιό σπίτι, στο οποίο έζησε για 12 χρόνια ο Μουσταφά Κεμάλ (γεννήθηκε στη Χρυσαυγή Λαγκαδά). Το "Σπίτι του Κεμάλ" είναι.. κάτι σαν Ιερός χώρος για τους Τούρκους πολίτες. Τις φωτογραφίες τις ζήτησε ως ‘ενθύμιο’, διότι την επομένη επρόκειτο να αναχωρήσει για την Τουρκία.

Δύο μέρες μετά (μεσάνυχτα 5ης προς 6η Σεπτεμβρίου) πραγματοποιείται μια έκρηξη στον Κήπο του "Σπιτιού του Κεμάλ Ατατούρκ". Η βόμβα δεν προκάλεσε μεγάλες ζημιές (Έσπασαν μόνο κάποια τζάμια).

Η Ελληνική Αστυνομία έπειτα από ειδοποίηση Ελλήνων περιοίκων εξουδετερώνει τον μηχανισμό.H είδηση για την τοποθέτηση βόμβας στο σπίτι του Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη έκανε τον γύρο της Τουρκίας μέσα από Ανθελληνικά δημοσιεύματα Τουρκικών Εφημερίδων. Οι Φωτογραφίες που παρουσιάζονται στις εφημερίδες είναι οι ίδιες φωτογραφίες που είχε τραβήξει και είχε πάρει ως ενθύμιο η γυναίκα του Τούρκου προξένου μερικές μέρες πρίν : Μόνο που ήταν "περίεργα" παραποιημένες, με τέτοιον τρόπο ώστε να δίδεται η εντύπωση ότι στο σπίτι του "πατέρα των Τούρκων" είχε σημειωθεί μια τεράστια έκρηξη από βόμβα που είχαν "τοποθετήσει οι Έλληνες".

Αλλά ποιός έβαλε την βόμβα και τι σκοπό εξυπηρετούσε ;

Η ΠΡΟΒΟΚΑΤΣΙΑ

Η πρώτη αντίδραση από πλευράς της Ελλάδας έρχεται με ανακοίνωση του τότε Υπουργείου Βορείου Ελλάδας, που επισήμαινε ότι με την πράξη αυτή, - που προερχόταν από Τούρκους - προετοιμαζόταν η μεγάλη επίθεση εναντίον των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

 Η Ελληνική Αστυνομία με σωστές κινήσεις κατάφερε και βρήκε τους ενόχους : Τη βόμβα, - σύμφωνα με το βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης που βγήκε στις 17 Δεκεμβρίου 1955, - είχε τοποθέτησει ο φύλακας του κτιρίου, Χασάν Ουτσάρ Μεχμέτογλου και την παρέλαβε από τον Έλληνα Μουσουλμάνο φοιτητή της Νομικής Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Οκτάι Εγκίν.

Και οι δυο φυσικά κατηγορήθηκαν σαν πράκτορες των Τούρκων. Μετά από ανακρίσεις λοιπόν και οι δυο Τούρκοι παραδέχτηκαν τα όσα έκαναν. Ειδικότερα, ο ίδιος ο Τούρκος κλητήρας του προξενείου τελικά ομολόγησε ότι αυτός τοποθέτησε την βόμβα, την οποία του έδωσε ο Έλληνας μουσουλμάνος από την Κομοτηνή, Οκτάι Εγκίν. Οι Τούρκοι αυτοί κατονομάζονταν ως αυτουργοί της έκρηξης, ενώ οι δυο πρόξενοι της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη ως οι ηθικοί αυτουργοί.

Η ΑΠΟΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΟΚΤΑΪ (του Έλληνα μουσουλμάνου φοιτητή από την Κομοτηνή)

Ο Οκτάι μετά την ομολογία του, έμεινε 5,5 μήνες προφυλακισμένος. Το Εφετείο διέταξε την συνέχιση της κράτησής του επειδή ήταν "ύποπτος φυγής". Το ίδιο δικαστήριο, με την ίδια σύνθεση, διέταξε - μάλλον κατόπιν υψηλών παρεμβάσεων, - την αποφυλάκισή του, κρίνοντας ότι δεν ήταν πλέον ύποπτος φυγής.
Λίγο αργότερα ο τότε Τούρκος Πρόξενος της Κομοτηνής Αχμέτ Ουμάρ, τον φυγάδευσε με το αυτοκίνητό του στην Τουρκία, έχοντάς τον κρυμμένο στο πορτ-μπαγκάζ του αυτοκινήτου.
Ο Οκτάι, 45 χρόνια μετά, σε συνέντευξη του το 2000, αρνήθηκε - όπως είναι φυσικό - ότι αυτός έδωσε την βόμβα στον φύλακα.

 Αργότερα έγινε Γενικός Διευθυντής της Κρατικής Ασφάλειας και Νομάρχης Νεάπολης Καππαδοκίας. 

ΤΙ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΣΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΒΟΜΒΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΚΕΜΑΛ ;
Η εφημερίδα "Iσταμπούλ Eξπρές» είχε δημοσιεύσει την επομένη ορισμένες πλαστές φωτογραφίες, που έδειχναν το σπίτι καταστραμμένο, ενώ δεν υπήρχαν σοβαρές ζημίες.
Μια μέρα μετά την έκρηξη της βόμβας στο Σπίτι του Κεμάλ άρχισαν να συγκεντρώνονται στην πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης Τούρκοι φοιτητές και πολίτες, μεταξύ των οποίων και αρκετές εκατοντάδες αστυνομικοί με πολιτικά. Όλοι τους διαδήλωσαν κατά των Ελλήνων και ζητούσαν εκδίκηση. Το γεγονός αυτό λοιπόν έδωσε το έναυσμα για την έναρξη των πρωτοφανούς αγριότητος οργανωμένων ανθελληνικών ταραχών στην Κωνσταντινούπολη, γνωστών με το όνομα «Σεπτεμβριανά του 1955». Το αποτελεσμα ήταν πολύ δυσάρεστο για τον Ελληνισμό. Σχεδον ολόκληρη η Ανθούσα Ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινουπολης εκδιώχθηκε βίαια από την Τουρκία.

 Αυτό το σπίτι, με τον τόσο θλιβερό συμβολισμό,  η Ελλάδα αναγνώρισε το 2011, ως "ιστορικό μνημείο".