ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

Σαμαράς και Ερντογάν για ΑΟΖ, ιμάμηδες και «κουτσομπολιά»

Του Βελισσάριου Δραγάτση

Πέρα από τα θέματα ατζέντας αναμένεται να εξεταστούν τα ουσιώδη ζητήματα που προκαλούν εντάσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Το σχόλιο αυτό έκανε διπλωματικός παράγοντας μετά τη συνέντευξη του κ. Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ΝΕΤ με την οποία ζήτησε σοβαρή πολιτική «πέρα από κουτσομπολιά».

Οι δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού υποδηλώνουν ψυχραιμία και συνδέονται άμεσα με τις επαφές που είχε ο κ. Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον επικεφαλής του Σταίητ Ντηπάρτμεντ κ. Τζων Κέρρυ στην Άγκυρα.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αφού έκανε αυστηρότατες παρατηρήσεις στον πρωθυπουργό της γειτονικής χώρας επειδή χαρακτήρισε το Σιωνισμό ανάλογο με τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, φέρεται να επισήμανε πως η Ουάσινγκτον δεν πρόκειται να δεχθεί οποιαδήποτε ένταση που θα απειλήσει τη σταθερότητα. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε ο κ. Κέρρυ μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών της γείτονος κ. Αχμέτ Νταβούτογλου χαρακτήρισε άκυρες τις δηλώσεις Ερντογάν.

Οι νύξεις περί σταθερότητας από τον Αμερικανό υπουργό αφορούν στην τήρηση ήπιων τόνων και διαύλων επικοινωνίας με το Ισραήλ αλλά επηρεάζουν και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αφού η Ουάσινγκτον αυτή τη στιγμή επικεντρώνει όλη την προσοχή της στη Συρία.

Οι κινήσεις του κ. Ερντογάν

«Το τελευταίο που θα ήθελαν οι Αμερικανοί σ’ αυτή τη συγκυρία θα ήταν αύξηση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», σχολίασε μάλιστα ξένος διπλωματικός παράγοντας, ο οποίος αποδίδει τις φιλικές δηλώσεις του κ. Ερντογάν μέσω της ΕΡΤ σε συμβουλές που έδωσε ο κ. Νταβούτογλου.

«Θα αξιολογήσουμε το σημείο που βρίσκονται οι διμερείς σχέσεις και θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε πώς θα πορευτούμε στο εξής», δήλωσε ο πρωθυπουργός της γείτονος εν όψει των συνομιλιών που θα έχει με τον Έλληνα ομόλογό του πλαίσιο του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας. Χαρακτήρισε «στρατηγική» την ελληνοτουρκική συνεργασία, εξέφρασε τη διάθεση να δοθεί διαφορετική διάσταση στις διμερείς σχέσεις και να χαραχθεί πολιτική που δεν θα βασίζεται σε «κουτσομπολιά».

Αυτές οι επισημάνσεις από τον κ. Ερντογάν δεν σημαίνουν ότι αναμένουν τον κ. Αντώνη Σαμαρά στην Κωνσταντινούπολη σε δρόμους γεμάτους από ροδοπέταλα. Ο υπουργός Εξωτερικών κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος βρίσκεται ήδη στην Πόλη έχει προετοιμάσει το έδαφος και το κλίμα αν και κατά τη διάρκεια των συνομιλιών που θα έχουν αύριο οι δύο ηγέτες αναμένεται να θιγούν και ζητήματα που δεν περιλαμβάνονται στην ατζέντα.

Μια πρώτη γεύση έδωσε με τις δηλώσεις του ο κ. Ερντογάν. Η γειτονική χώρα επείγεται να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο σχέσεων με την Ελλάδα σε στρατιωτικό και σε ευρωατλαντικό επίπεδο. Υπάρχουν ζητήματα που προκύπτουν στο ΝΑΤΟ για τα οποία μια στενότερη επαφή σε στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο να βοηθούσε πολλαπλασιαστικά για τη σταθερότητα στην περιοχή. Αυτό όμως δεν είναι θέμα που μπορεί να συζητηθεί από υπουργούς αλλά μόνο από τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών.

Ενέργεια και ΑΟΖ

Ακολουθούν τα θέματα της ενέργειας. Ο Τούρκος ηγέτης ακόμα θυμάται την ιστορία που τού είχε μεταφέρει ο κ. Κώστας Καραμανλής για τη συζήτηση που είχε με το θείο του στην Πολιτεία πριν ακόμα εκλεγεί πρόεδρος της Ν.Δ. για το χειρισμό των ελληνοτουρκικών ζητημάτων. Τότε τον είχε προσέξει κι είχε θορυβηθεί από τις κινήσεις που έκανε για την κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης αλλά και για την επιτυχία του, τότε, να συμμετάσχει στον “SouthStream”.

Τα πράγματα δεν ήρθαν όπως τα σχεδίαζε ο κ. Καραμανλής. Έτσι η τουρκική πλευρά υλοποίησε τους δικούς της σχεδιασμούς και αυτή τη στιγμή προβάλλεται ως ο ενεργειακός κόμβος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, από τον οποίο εξαρτάται και η Ελλάδα.

Αυτό είναι ένα «αγκάθι» για τον κ. Σαμαρά, ο οποίος θα πρέπει να αφουγκραστεί τις διαθέσεις της τουρκικής πλευράς και να μην παρασυρθεί σε εισηγήσεις που δέχεται από πρόσωπα του περιβάλλοντός του. Κάποιοι επιμένουν να προτείνουν ενέργειες που μπορούσαν να διαταράξουν κάθε ισορροπία στο πλέγμα των διμερών σχέσεων. Ως και οι Αμερικανοί έχουν συστήσει μεγαλύτερη ψυχραιμία κι έχουν επισημάνει το προφανές ότι η Άγκυρα επιχειρεί να συνδέσει τα δύο επιμέρους ζητήματα ώστε να δείξει ισχυρότερη επί κάθε διαπραγματεύσεως.

Με αυτό το πνεύμα έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες στην καταλληλότερη στιγμή και κατατέθηκε η ρηματική διακοίνωση από τον κ. Αβραμόπουλο στον ΟΗΕ. Διαψεύστηκε κάθε υπαινιγμός περί αδυναμίας της ελληνικής πλευράς, τονίστηκαν οι θέσεις των Αθηνών και εκτέθηκε η αυθαιρεσία της Τουρκίας να νομίζει πως μπορεί να οικειοποιηθεί τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αν ωστόσο προκύψει ο,τιδήποτε υπάρχει η σκέψη να παραπεμφθεί κάθε συζήτηση περί ΑΟΖ και θαλασσίων ζωνών στις αρμόδιες τεχνικές επιτροπές.

Οι ιμάμηδες και οι μειονότητες

Όσον αφορά στην ελληνική μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη, τους μουσουλμάνους ιεροδιδασκάλους και την ανάδειξη μουφτήδων, διπλωματικοί παρατηρητές επιμένουν ότι ο κ. Νταβούτογλου ζητεί από τον κ. Ερντογάν να θίξει το θέμα στον κ. Σαμαρά. Η τακτική είναι γνωστή και παμπάλαια: «Πες, πες κάτι θα μείνει».

Από την άλλη πλευρά, το διπλωματικό επιτελείο της χώρας μας έχει ενημερώσει τον πρωθυπουργό ότι το θέμα των ιεροδιδασκάλων αποτελεί εσωτερικό θέμα κι έχει κλείσει με το νόμο, το ίδιο θα γίνει με την εκλογή των μουφτήδων όσο κι αν πιέζουν τοπικοί παράγοντες, οι οποίοι μπαινοβγαίνουν στο τουρκικό προξενείο. Επίσης θα ξεκαθαριστεί ότι δεν υπάρχει ζήτημα μουσουλμανικής μειονότητας στα Δωδεκάνησα και δεν αντιμετωπίσθηκε μετά την απελευθέρωση του 1947.

Αντιθέτως, ο κ. Σαμαράς αναμένεται να θίξει θέματα που αφορούν στην ρωμέικη μειονότητα της Πόλης και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το ζήτημα επαναλειτουργίας της Θεολογικής Σχολής στη Χάλκη επί του οποίου αγωνίζεται επισταμένως ο Οικουμενικός Θρόνος πρέπει να επιλυθεί αφού αφορά στην εκπαίδευση και την προετοιμασία εκκλησιαστικών στελεχών που προέρχονται από το σώμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας τόσο στην Τουρκία, όσο και από την Ελλάδα.

Οι επαφές και το κλιμάκιο

Απόψεις περί των ζητημάτων αυτών θα έχει την ευκαιρία να ανταλλάξει ο Έλληνας πρωθυπουργός με τον Παναγιότατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο κατά τη συνάντησή τους στο Φανάρι. Ο κ. Σαμαράς θα συναντηθεί επίσης με τον ύπατο πολιτειακό άρχοντα της γείτονος, τον πρόεδρο κ. Αμπντουλάχ Γκιουλ.

Το κυβερνητικό κλιμάκιο αποτελούν εκτός από τον υπουργό Εξωτερικών κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος οι υπουργοί Προστασίας του Πολίτη κ.κ. Ν. Δένδιας, Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης, Υγείας Α. Λυκουρέντζος, Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη, Ναυτιλίας Κ. Μουσουρούλης, Αγροτικής Ανάπτυξης Α. Τσαυτάρης, ο Δ. Σταμάτης και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σ. Κεδίκογλου.

Εκτός από τις επαφές τους, οι πρωθυπουργοί Ελλάδος και Τουρκίας θα χαιρετίσουν την υπογραφή σειράς διμερών συμφωνιών για τη ναυτιλία, τη γεωργία, τον τουρισμό και την υγεία για τις οποίες σας έχουμε ενημερώσει από τις 16 Φεβρουαρίου.. Επίσης, θα κηρύξουν την έναρξη των εργασιών και του ελληνοτουρκικού επιχειρηματικού συνεδρίου, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από τουλάχιστον 130 επιχειρήσεις.