ΣΕ ΙΟΝΙΟ ΚΑΙ ΚΡΗΤΗ

Χτύπησαν «φλέβα» οι έρευνες για το αέριο

Τα πρώτα αισιόδοξα μηνύματα για τον εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης και το Ιόνιο πέλαγος στέλνουν οι σεισμικές έρευνες που πραγματοποίησε η νορβηγική εταιρεία PGS με το σκάφος της Nordic Explorer.

Ενθαρρυντικές είναι οι πρώτες εικόνες των τετράμηνων σεισμικών ερευνών συνολικού μήκους 12.431 χλμ. που πραγματοποίησε το σκάφος Nordic Εxplorer της νορβηγικής εταιρείας PGS στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης και το Ιόνιο πέλαγος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Nordic Explorer έκανε περισσότερα χιλιόμετρα από τα όσα είχαν αρχικώς προγραμματιστεί εξαιτίας του έντονου ενδιαφέροντος από ενεργειακούς κολοσσούς.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», οι ειδικοί θεωρούν ότι οι πρώτες εικόνες των σεισμικών ερευνών συνολικού μήκους 12.431 χλμ. είναι ενθαρρυντικές.

Είναι πιθανόν να συγκλίνουν με τις εκτιμήσεις των επιστημόνων, που βασίζονται σε γεωχημικά και γεωλογικά στοιχεία, καθώς και προηγούμενων μετρήσεων που κάνουν λόγο για κοιτάσματα φυσικού αερίου ισοδύναμα με 326 δισ. βαρέλια αργού πετρελαίου.

Τα μηνύματα των «πολύ καλών αποτελεσμάτων κι ενθαρρυντικών νέων» έχουν, όπως αναφέρουν αξιόπιστες πηγές, μεταφερθεί στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ αλλά και στο Μέγαρο Μαξίμου. Τόσο πριν από την αναχώρηση των Νορβηγών όσο και στις 26 Φεβρουαρίου όταν το Nordic Explorer ολοκλήρωσε τις τετράμηνες σεισμικές έρευνες.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς μίλησε για το θέμα τόσο στη συνάντηση που είχε με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ όσο και σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 25 του μηνός, δηλαδή μία μέρα πριν επιστρέψει το σκάφος στην Πάτρα, μετά το τέλος των γεωφυσικών διασκοπήσεων.

Βέβαια, τόσο ο αρμόδιος υπουργός ΠΕΚΑ Ευάγγελος Λιβιεράτος όσο και ο κ. Σαμαράς κρατούν για την ώρα χαμηλούς τους τόνους.

Κι αυτό καθώς η πλήρης αξιολόγηση των σεισμικών ερευνών θα έχει ολοκληρωθεί μετά από τρεις με τέσσερις μήνες. Ισως, σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», να υπάρχει μία πρώτη... γεύση τον Μάιο. Εκείνον τον μήνα οι ειδικοί της PGS θα παρουσιάσουν ένα πρώτο βίντεο στην ηγεσία του ΥΠΕΚΑ με τα πρώτα δείγματα των αποτελεσμάτων των σεισμικών ερευνών. Το ίδιο θα πράξουν, λένε έγκυρες πηγές, και σε επιχειρήσεις που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την απόκτηση των σεισμικών δεδομένων μη αποκλειστικής χρήσης.

Ωστόσο, η διαδικασία της ανάλυσης, του φιλτραρίσματος και της αξιολόγησης των «χιλιομέτρων» που καταγράφηκαν στους υπολογιστές των Νορβηγών είναι μακρά και σχολαστική. «Πρέπει τα δεδομένα που συλλέχθηκαν να ξεκαθαριστούν από άχρηστες εικόνες, να γίνει ειδική επεξεργασία και ανάλυση», εξηγεί καλά πληροφορημένη πηγή.

Πάντως, το Nordic Explorer έκανε περισσότερα χιλιόμετρα από τα όσα είχαν αρχικώς προγραμματιστεί με δεδομένο όπως αφήνει να εννοηθεί το ΥΠΕΚΑ το έντονο ενδιαφέρον των μεγάλων εταιρειών με αντικείμενο την έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων. Δηλαδή κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του ζητήθηκε από εταιρείες η επισταμένη έρευνα σε συγκεκριμένες περιοχές, κατά πάσα πιθανότητα στο Ιόνιο Πέλαγος.

Σίγουρα ενδιαφέρον για την αγορά των σεισμικών ερευνών έδειξαν η γαλλική TOTAL, ενδεχομένως η αμερικανική EXXON, ενώ φέρεται να επανέρχεται και η SHELL, εκπρόσωποι της οποίας είχαν μιλήσει στο παρελθόν με τον πρώην υφυπουργό ΠΕΚΑ Γιάννη Μανιάτη.

Το πλάνο αξιοποίησης
Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου και πετρελαίου, κάτι το οποίο δεν έκρυψε και στην ομιλία του στις 25 του μηνός ο πρωθυπουργός. Η εκμετάλλευσή τους δεν θα είναι μόνο προς όφελος της εθνικής οικονομίας αλλά και της ΕΕ, η οποία είναι ενεργειακά εξαρτημένη.Τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης συνολικά στο θέμα των υδρογονανθράκων είναι τα εξής:

Πρώτος στόχος είναι να στελεχωθεί η Ελληνική Διαχειριστική Αρχή Υδρογονανθράκων. Σύντομα, ο υπουργός ΠΕΚΑ θα ανακοινώσει τα ονόματα του διοικητικού συμβουλίου. Πρόκειται για ένα καθοριστικό βήμα στην έρευνα.

Το δεύτερο βήμα αφορά στην τελική αξιολόγηση των προσφορών που έχουν υποβάλει οι πετρελαϊκές επιχειρήσεις στον διαγωνισμό «open door» για τις έρευνες πετρελαίου στα τρία «οικόπεδα» του Πατραϊκού Κόλπου, των Ιωαννίνων και στο Δυτικό Κατάκολο. Εκεί τα τελικά αποτελέσματα για τις εταιρείες αναδόχους των ερευνών αναμένεται να ανακοινωθούν μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου, ώστε τον Δεκέμβριο του 2013 με αρχές του 2014 να... πιάσουν δουλειά τα πρώτα γεωτρύπανα.

Υπενθυμίζεται ότι γι' αυτές τις περιοχές υπάρχουν δεδομένα από παλιότερες γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες, τα οποία κάνουν λόγο για βεβαιωμένα κοιτάσματα και στις τρεις περιοχές 250 με 300 εκατ. βαρέλια πετρελαίου.

Το τρίτο στάδιο αφορά την κοινοποίηση των τελικών αποτελεσμάτων των σεισμικών ερευνών στη θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο Πέλαγος. Τα δεδομένα αυτά θα διατεθούν από την PGS σε εταιρείες που θα ενδιαφερθούν να τα αποκτήσουν. Η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θέλει να προχωρήσει στην παραχώρηση «οικοπέδων» το 2014.

Το τέταρτο βήμα, σύμφωνα με πληροφορίες του «Εθνους της Κυριακής», είναι το ενδεχόμενο να ερευνηθούν και χερσαίες περιοχές. Σε αυτές κατά το παρελθόν είχαν γίνει γεωτρήσεις όχι όμως σε μεγάλα βάθη, ενώ για κάποιες άλλες χρειάζονται νέες σεισμικές έρευνες. Αφήνουν όμως υποσχέσεις για πετρελαϊκά κοιτάσματα μικρομεσαίου μεγέθους.

Πρόκειται για την Ηπειρο και την Αιτωλοακαρνανία, τη βορειοδυτική Πελοπόννησο, τη Λεκάνη Γρεβενών, και την Ορεστιάδα - Δέλτα Εβρου. Ομως, στις περιοχές αυτές χρειάζονται περισσότερα δεδομένα, και φυσικά η κυβέρνηση θέλει να ζυγίσει τους περιβαλλοντικούς παράγοντες καθώς και τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών.

ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ 123 ΤΡΙΣ. ΚΥΒΙΚΑ ΠΟΔΙΑ
Η λεκάνη της Κρήτης κρύβει ενεργειακό θησαυρό

Ισοδύναμη με τη λεκάνη της Λεβαντίνης (θαλάσσια περιοχή στο Ισραήλ, τον Λίβανο, τη Συρία και την Παλαιστίνη) είναι η λεκάνη της Κρήτης σε ό,τι αφορά την πιθανότητα ύπαρξης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Την άποψη αυτή είχε εκφράσει πριν από περίπου ενάμιση χρόνο η PGS, πολύ πριν ξεκινήσει τις σεισμικές έρευνες. Η νορβηγική εταιρεία το καλοκαίρι του 2011 είχε παρουσιάσει στο ΥΠΕΚΑ τα αποτελέσματα πρόσφατων μελετητικών της εκτιμήσεων σχετικά με τις υπεράκτιες περιοχές νότια της Κρήτης.

Σύμφωνα με όσα είχαν γίνει γνωστά γι' αυτήν την παρουσίαση, σε ημερίδα της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, ο J. Robinson της PGS είχε δείξει σε εκείνη τη συνάντηση στο ΥΠΕΚΑ ότι οι λεκάνες αυτές είναι εξαιρετικά πετρελαιοπιθανές, εμφανίζοντας σημαντικές γεωλογικές ομοιότητες με τις λεκάνες της τάφρου του Δυτικού Τιμόρ (Νοτιοανατολική Ασία) καθώς και ιδιαίτερες γεωολογικές ομοιότητες με τη λεκάνη της Λεβαντίνης.

Βαρύνουσα σημασία
Μάλιστα πρέπει να τονιστεί ότι η άποψη αυτή έχει βαρύνουσα σημασία μια και η PGS είχε συμβάλει στην αξιολόγηση και ανακάλυψη των πρόσφατων κοιτασμάτων στη Λεβαντίνη.

Το 2010 το Κέντρο των Γεωλογικών Μελετών των ΗΠΑ παρουσίασε το ύψος των αποθεμάτων που θα μπορούσαμε να περιμένουμε. Με βάση την υπάρχουσα τεχνολογία και 50% πιθανότητες, σε σχέση με τη λεκάνη της Λεβαντίνης, τα κοιτάσματα μπορεί να φτάσουν συνολικά τα 123 τρισ. κυβικά πόδια φυσικού αερίου. Το γεγονός αυτό διαμορφώνει ένα ευνοϊκό κλίμα για την έρευνα εντοπισμού στόχων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην υπεράκτια Κρήτη.

Οι επιστήμονες Αντώνιος Φώσκολος (ομότιμος καθηγητής, τμήματος Μηχανικών Ορυκτών Πόρων στο Πολυτεχνείο της Κρήτης/ ομότιμος επιστημονικός ερευνητής της καναδικής κυβέρνησης) και Ηλίας Κονοφάγος (πρώην διευθυντής Ερευνας και Παραγωγής στα ΕΛ.ΠΕ και εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Flow Energy) μελέτησαν πρόσφατα τα γεωλογικά δεδομένα της λεγόμενης Μεσογειακής Ράχης.

Πρόκειται για μία γεωλογική υποθαλάσσια έξαρση του βυθού που ξεκινά από το δυτικό τμήμα του νησιού της Λευκάδας με νοτιοανατολική κατεύθυνση εξελισσόμενη νότια της Κρήτης με τελική κατάληξη νότια του Καστελόριζου και νοτιοδυτικά της Λατάκιας στη Συρία.

Η Μεσογειακή Ράχη παρουσιάζει δύο σημαντικούς δείκτες παρουσίας ενεργών πετρελαϊκών συστημάτων. Ο πρώτος αφορά την παρουσία πλέον των 60 χαρτογραφημένων λασποηφαιστείων κατά μήκος της ζώνης καταβύθισης. Ο δεύτερος αφορά την εμφάνιση ενός μεγάλου αριθμού συμπλεγμάτων λεπιώσεων και πτυχώσεων γεωλογικού πρίσματος επαύξησης.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΟΛΩΝΑΣ
ckolonas@pegasus